Blog

ODPORNOŚĆ – spojrzenie dietetyka Tradycyjnej Medycyny Chińskiej

W zimnych porach roku przypominamy sobie o wzmacnianiu odporności. Jak można ją wzmocnić z punktu widzenia TCM?

Z punktu widzenia medycyny chińskiej odporność to kwestia kompleksowa, postrzegamy ją na 3 poziomach:

1. Nerki

2. Układ pokarmowy

3. Płuca

Każdy z 3 filarów odporności będzie tematem osobnego artykułu. Aby wzmocnić odporność trzeba mieć na uwadze te trzy aspekty i sprawdzić, co u danej osoby wymaga szczególnej uwagi, w TCM najważniejsza jest indywidualna diagnoza, ona jest podstawą zaleceń dietetycznych, ziołowych, akupunktury.

Medycyna chińska jest przede wszystkim medycyną profilaktyczną i taki charakter ma wiele jej zaleceń czy zasad, które warto stosować, aby wspierać odporność i nie chorować. Jedna z podstawowych zasad mówi, ze w danej porze roku warto szczególnie zadbać o narządy jej przyporządkowane zgodnie z prawem Pięciu Elementów.

Jesienią – Płuca i Jelito Grube, to przemiana Metalu

Zimą– Nerki i Pęcherz Moczowy, to przemiana Wody

Wiosną – Wątrobę i Pęcherzyk Żółciowy, to przemiana Drzewa

Latem – Serce i Jelito Cienkie, to przemiana Ognia

W Babie lato i w czasie pór przejściowych między porami roku zwanych Dojo – Śledzionę i Żołądek, to przemiana Ziemi.

Wiąże się to z dostosowaniem stylu życia i sposobu odżywiania do pory roku i ma to związek zarówno z produktami, których używamy jak i technikami gotowania.

Jesień odpowiada przemianie Metalu, należą do niej Płuca i Jelito Grube.

Jesienią energia zmienia się z letniej dominacji Yang i przechodzi stopniowo w jakość Yin, która osiąga swoje maksimum zimą. Z jakością Yin wiąże się ruch dośrodkowy, wycofanie, gromadzenie, a więc energia zaczyna kierować się w dół i do środka, co możemy zaobserwować w przyrodzie, a także odczuć w ciele w formie jesiennych spadków nastroju.

Jesienią dominującą jakością w naturze jest suchość i to samo ma miejsce w naszych ciałach. A narządy przemiany Metalu – Płuca i Jelito Grube  są bardzo wrażliwe na suchość.

W menu jesiennym ważne są dania, które wzmacniają przede wszystkim te dwa narządy, natomiast zawsze trzeba mieć na uwadze także pozostałe dwa filary odporności, czyli sprawnie działający  układ pokarmowy oraz wspieranie tzw. Ognia trawiennego, czyli w języku TCM – Yang Nerek. Tym samym zadbamy o to, co kluczowe dla wzmocnienia odporności.

Ważne produkty wspierające Płuca i Jelito Grube to: gruszki, śliwki, biała rzodkiew, pestki słonecznika, ryż, kalafior, kalarepa, buraki, kapusty, por, świeży imbir, grzyby, kiszonki, migdały, pinie, tymianek, rozmaryn.

Ważne produkty wspierające Śledzionę i Żołądek: kasza jaglana, kasza kukurydziana, orkiszowa, dynia, marchew, batat, zioła aromatyczne jak tymianek, bazylia, rozmaryn.

Bardzo ważnym elementem jesiennej kuchni jest stosowanie technik wzmacniających Qi, czyli: pieczenia, prażenia i gotowania w szybkowarze oraz bardzo długiego gotowania. Jeśli chcemy zatroszczyć się o nasze ciało warto, aby w naszej kuchni zagościły o tej porze roku na co dzień: prażone przed gotowaniem zboża i nasiona oraz orzechy, pieczone warzywa korzeniowe i owoce, długo gotowane zupy i dania jednogarnkowe oraz wspomniane wyżej przyprawy aromatyczne. Bardzo cenne dla odżywienia Płynów ciała są kompoty z sezonowych owoców, czyli głównie z gruszek, jabłek i śliwek.

Przykładowe dania wspierające odporność w menu jesiennym to:

-bulion mocy wege – jaka baza do zup oraz napój wzmacniający wszystkie 3 filary odporności,

-krupnik jaglany,

-zupy z dynią,

-zupa marchewkowa,

-jesienna zupa z kalarepką,

-zupa z porem i gruszką,

-duszona, pieczona wołowina,

-gołąbki,

-ciasta z migdałami, gruszkami, śliwkami, korzennymi przyprawami.

Autor: Katarzyna Jaszczyk-Górska (dyplomowany dietetyk wg Tradycyjnej Medycyny Chińskiej)